Η πιθανότητα απόκτησης των προηγμένων πυραύλων Meteor από την Τουρκία έχει προκαλέσει έντονες συζητήσεις στην περιοχή, καθώς αναμένεται να επηρεάσει την ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Οι συγκεκριμένοι πύραυλοι, που ήδη περιλαμβάνονται στο ελληνικό οπλοστάσιο μέσω των μαχητικών αεροσκαφών Rafale, θεωρούνται «game changers» στις αερομαχίες. Το ενδεχόμενο εξοπλισμού της Τουρκίας με αυτήν την προηγμένη τεχνολογία έχει κινητοποιήσει την ελληνική διπλωματία, η οποία εκφράζει τις ανησυχίες της προς τους διεθνείς συμμάχους της.
Τι είναι οι πύραυλοι Meteor και γιατί θεωρούνται στρατηγικό πλεονέκτημα
Οι Meteor είναι πύραυλοι αέρος-αέρος πέραν του οπτικού ορίζοντα (BVR – Beyond Visual Range) με εμβέλεια άνω των 100 χιλιομέτρων, προσφέροντας υπεροχή έναντι παλαιότερων συστημάτων. Είναι ειδικά σχεδιασμένοι για μαχητικά αεροσκάφη όπως τα Rafale, Eurofighter Typhoon και Gripen, ενώ χρησιμοποιούν τεχνολογία Ramjet, που τους επιτρέπει να διατηρούν υψηλή ταχύτητα και ελιγμούς καθ’ όλη τη διάρκεια της πτήσης τους.
Η Ελλάδα έχει ήδη εξοπλίσει τα Rafale F3R με τους Meteor, αυξάνοντας σημαντικά την επιχειρησιακή ισχύ της Πολεμικής Αεροπορίας έναντι των τουρκικών F-16. Εφόσον η Τουρκία αποκτήσει επίσης αυτούς τους πυραύλους, θα εξισορροπήσει το πλεονέκτημα που σήμερα διαθέτει η ελληνική πλευρά στον αέρα.
Το δημοσίευμα της Milliyet και οι τουρκικές προθέσεις
Σύμφωνα με την τουρκική εφημερίδα Milliyet, η κυβέρνηση Ερντογάν καταβάλλει προσπάθειες να αποκτήσει τους Meteor μέσω μιας συμφωνίας με το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία. Η Τουρκία επιδιώκει να ενισχύσει την αεροπορία της και να μειώσει τη στρατιωτική απόσταση που τη χωρίζει από την Ελλάδα, ιδιαίτερα μετά την απόκτηση των Rafale από την Αθήνα.
Η Milliyet αναφέρει πως το Λονδίνο ασκεί πιέσεις στο Παρίσι για να επιτρέψει την πώληση των Meteor στην Άγκυρα. Αν και η Γαλλία τηρεί προς το παρόν επιφυλακτική στάση, υπάρχει ανησυχία ότι μια πιθανή συμφωνία θα έδινε στην Τουρκία σημαντική επιχειρησιακή δυνατότητα έναντι της Ελλάδας.
Η ελληνική αντίδραση και οι διπλωματικές κινήσεις
Η πιθανότητα μεταφοράς αυτής της προηγμένης τεχνολογίας στην Τουρκία έχει προκαλέσει κινητοποίηση στην Αθήνα. Ο Έλληνας Υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας, έχει εκφράσει τη σαφή αντίθεσή του σε οποιοδήποτε ενδεχόμενο πώλησης Meteor στην Τουρκία, υπογραμμίζοντας ότι μια τέτοια εξέλιξη θα υπονόμευε τη σταθερότητα στην περιοχή.
Η Ελληνική πλευρά έχει ήδη ασκήσει πιέσεις προς τη γαλλική κυβέρνηση ώστε να τηρηθεί η στρατηγική συνεργασία Ελλάδας-Γαλλίας, που περιλαμβάνει και την αμυντική συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών. Οι σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Γαλλίας έχουν ενισχυθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, γεγονός που δίνει στην Αθήνα τη δυνατότητα να επηρεάσει τις αποφάσεις του Παρισιού.
Ο ρόλος των Ηνωμένων Πολιτειών και η στάση του ΝΑΤΟ
Οι εξελίξεις αυτές διαδραματίζονται σε ένα γεωπολιτικό περιβάλλον όπου οι σχέσεις της Τουρκίας με τη Δύση είναι ρευστές. Το Ηνωμένο Βασίλειο επιδιώκει την πώληση των Meteor για να ενισχύσει τη συνεργασία του με την Τουρκία, ενώ η Γαλλία βρίσκεται σε δίλημμα, δεδομένων των στρατηγικών της σχέσεων με την Ελλάδα.
Από την πλευρά τους, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν επίσημα τοποθετηθεί στο θέμα. Ωστόσο, η Τουρκία συνεχίζει τις προσπάθειες για την αναβάθμιση του στόλου των F-16, προσπαθώντας να εκμεταλλευτεί την επιδείνωση των αμερικανορωσικών σχέσεων για να αποκαταστήσει τις σχέσεις της με την Ουάσινγκτον.
Επιπτώσεις στην ισορροπία δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο
Η πιθανή απόκτηση των Meteor από την Τουρκία θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέα δεδομένα στις ελληνοτουρκικές ισορροπίες. Μέχρι σήμερα, η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία διατηρεί σαφές πλεονέκτημα, καθώς οι Meteor, σε συνδυασμό με τα Rafale και τα F-16 Viper, προσφέρουν σημαντική υπεροχή.
Εάν, όμως, η Τουρκία αποκτήσει πρόσβαση στην ίδια τεχνολογία, η ισορροπία ενδέχεται να αλλάξει, καθιστώντας την αεροπορική αντιπαράθεση πιο αμφίρροπη. Η Ελλάδα, έχοντας ήδη εντάξει τους Meteor στο οπλοστάσιό της, αναζητά εναλλακτικές λύσεις ενίσχυσης της αεροπορικής της ισχύος, όπως η πιθανή προμήθεια F-35.
Η αναφορά της τουρκικής Milliyet για τους Meteor και η πιθανή μεταφορά τους στην Τουρκία έχει προκαλέσει ανησυχίες στην Ελλάδα και αναταραχή στη διεθνή διπλωματική σκακιέρα. Η ελληνική πλευρά έχει ήδη ενεργοποιήσει τις διπλωματικές τις επαφές με τη Γαλλία, επιχειρώντας να αποτρέψει μια τέτοια εξέλιξη.
Αν η Τουρκία τελικά εξοπλιστεί με αυτούς τους πυραύλους, η ισορροπία στον αέρα θα μεταβληθεί, δημιουργώντας νέες προκλήσεις για την Ελλάδα. Η απάντηση της Αθήνας θα μπορούσε να περιλαμβάνει την περαιτέρω ενίσχυση της Πολεμικής Αεροπορίας, είτε μέσω νέων προμηθειών, είτε μέσω στρατηγικών συμμαχιών. Το επόμενο διάστημα αναμένεται κρίσιμο για τις αμυντικές εξελίξεις στην περιοχή.