Ακρίβεια: «Σαρώνουν» τα ράφια των σούπερ μάρκετ τα «ανώνυμα» προϊόντα

Με περισσότερες προσφορές και προωθητικές ενέργειες προσπαθούν να αμυνθούν οι βιομήχανοι επώνυμων προϊόντων στην εκρηκτική άνοδο που καταγράφουν τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, την ώρα που τα νοικοκυριά αγοράζουν λιγότερα προϊόντα, αναζητώντας ότι φθηνότερο, αποτέλεσμα της πληθωριστικής κρίσης, που ειδικά στα τρόφιμα και στα καθημερινά είδη πρώτης ανάγκης, δεν λέει να αποκλιμακωθεί.

Από την αρχή του 2023 τιμές στα σούπερ μάρκετ αυξήθηκαν κατά 12,2% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περυσινή χρονική περίοδο (στοιχεία YTD έως 02 Απριλίου 2023), ενώ οι όγκοι αντίστοιχα υποχώρησαν κατά -3,5%.

Σε αυτό το έντονα πληθωριστικό περιβάλλον το μερίδιο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας σημείωσε σημαντική αύξηση, και από το 23,8%, που ήταν στο τέλος του 2022, έφτασε το 25,4%, στην αγορά που συμπεριλαμβάνει και το discount κανάλι, αναφέρει η NielsenIQ.

Μπροστά στον καλπασμό των «άμαρκων» προϊόντων οι κατασκευαστές επώνυμων (branded) προϊόντων προσπαθούν να γίνουν ακόμη πιο ανταγωνιστικοί εντείνοντας περαιτέρω την προωθητική τους ένταση, από 66,7% που ήταν στο τέλος της περασμένης χρονιάς, στο 68,2%.

Η έμφαση που δίνουν οι καταναλωτές σε φθηνότερα τρόφιμα μέσω ιδιωτικών ετικετών και εκπτωτικών καταστημάτων δεν θα σταματήσει όσο η ακρίβεια «ροκανίζει» τα εισοδήματα και σίγουρα δεν πρόκειται μόνο για ελληνικό φαινόμενο.

Το 84% των ερωτηθέντων αξιολογεί τις ιδιωτικές ετικέτες παρόμοιες ή και καλύτερες σε ποιότητα, σε σύγκριση με επώνυμα προϊόντα, όπως προκύπτει από σχετική έρευνα που παρουσιάστηκε από την EuroCommerce και αναλύθηκε από τη McKinsey, στις Βρυξέλλες.

Μάλιστα, οι μισοί και παραπάνω από τους Ευρωπαίους πολίτες (ποσοστό 53%) σχεδιάζουν να εξοικονομήσουν περισσότερα χρήματα στα τρόφιμα και η πόλωση μεταξύ των ομάδων υψηλότερου και χαμηλότερου εισοδήματος μειώνεται, καθώς όλα τα τμήματα γίνονται πιο ευαίσθητα στις τιμές λόγω του αυξανόμενου κόστους ζωής.

Η περίπτωση των γαλακτοκομικών

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των γαλακτοκομικών στην ελληνική αγορά. Λόγω των διψήφιων αυξήσεων στις τιμές, τα νοικοκυριά μείωσαν σημαντικά τις αγορές τους με τα επώνυμα προϊόντα να δέχονται τις μεγαλύτερες πιέσεις, ενώ αρκετοί – μην έχοντας άλλη επιλογή – στράφηκαν στα φθηνότερα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, ειδικά μετά τη θέσπιση του μέτρου για το «καλάθι του νοικοκυριού».

Πέρσι στο γιαούρτι ο όγκος πωλήσεων στα σούπερ μάρκετ μειώθηκε σε ποσοστό 6,3% σε σχέση με το 2021 με τις μέσες τιμές στο ράφι να είναι αυξημένες σχεδόν 12% συγκριτικά με το 2021.

Πλέον τα γιαούρτια ιδιωτικής ετικέτας έχουν το δεύτερο μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς (σε όγκο), ενώ το 2021 βρίσκονταν στην τρίτη θέση.

Στο λευκό γάλα η κατανάλωση μειώθηκε πέρυσι 6,3%, ενώ μικρότερη ήταν η πτώση 3,5% στο γάλα υψηλής παστερίωσης. Η μέση τιμή ανά λίτρο αυξήθηκε κατά 12,8%, σε 1,57 ευρώ από 1,39 ευρώ το 2021.

Όσον αφορά την αγορά της φέτας υποχώρησε κατά 15% περίπου το 2022 σε σύγκριση με το 2021 και συνεχίζεται η τάση αυτή και φέτος. Κι αυτό γιατί οι τιμές στο ράφι απογειώθηκαν. Ένα κιλό φέτα είχε το 2021 μέση τιμή στα 8,06 ευρώ, ενώ το 2022 έφθασε τα 9,85 ευρώ.

Υπό αυτές τις συνθήκες οι γαλακτοβιομηχανίες εντείνουν τις προωθητικές ενέργειες ειδικά στα προϊόντα από αγελαδινό γάλα, καθώς μειώνουν τις τιμές προς τους παραγωγούς, μια πρακτική που έχει ξεκινήσει από τις μεγάλες ευρωπαϊκές αγορές από τα τέλη του 2022.

Ιδιωτικής ετικέτας αλλά πανάκριβα τα χαρτικά

Τα χαρτικά παρουσιάζουν ιδιαίτερα υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης (ενδεικτικά: χαρτί υγείας: +48,6%, χαρτί κουζίνας +37,0%), κυρίως λόγω της πολύ μεγάλης αύξησης της μέσης τιμής τους, επισημαίνεται από την NielsenIQ.

Να σημειωθεί ωστόσο, ότι όσον αφορά τον όγκο πωλήσεων το μερίδιο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας στη συγκεκριμένη κατηγορία προϊόντων έφθασε στο 60% το 2022, ενώ σε αξία ανήλθε στο 49% (στοιχεία της Ένωσης Κατασκευαστών Προϊόντων Ιδιωτικής Ετικέτας – Private Label Manufacturers Association).

Στο χαρτί κουζίνας το 88,3% των τεμαχίων που πουλήθηκαν στα σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα ήταν ιδιωτικής ετικέτας, ενώ στο χαρτί υγείας το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 75,1%. Στις χαρτοπετσέτες ήταν 82,5% και στα χαρτομάντιλα 71,9%.

Ακριβαίνει περισσότερο η ιδιωτική ετικέτα αλλά παραμένει φθηνότερη

Συνολικά, η τιμή ανά τεμάχιο στους πρώτους μήνες του χρόνου είναι ακριβότερη για όλα τα προϊόντα σε σχέση με ένα χρόνο πριν, που ήδη οι ανατιμήσεις είχαν εκτινάξει το κόστος του καλαθιού.

Ωστόσο στην ιδιωτική ετικέτα η μέση αύξηση είναι πολύ μεγαλύτερη, αγγίζοντας το 14,8% έναντι του 10% των επωνύμων, σύμφωνα με τα στοιχεία της Circana.

Το αξιοσημείωτο είναι πως τα προϊόντα private label παρότι ακριβαίνουν περισσότερο στο τέλος του αγοραστικού «ταξιδιού» εξακολουθούν να είναι φθηνότερα. Η «ψαλίδα» της τιμής σε σχέση με τα επώνυμα συνεχίζει να κυμαίνεται περίπου στο 32%.

Με βάση τα στοιχεία της Circana στις top 60 κατηγορίες που αντιστοιχούν περίπου το 72% της αγοράς, το καλάθι των επωνύμων YTD διαμορφώνεται στα 206,24 ευρώ έναντι 188,9 ευρώ το αντίστοιχο περσινό διάστημα, καταγράφοντας αύξηση 9,1%.

Το ίδιο καλάθι γεμάτο με private label προϊόντα φθάνει στα 138,4 ευρώ έναντι 129,7 πέρυσι, ήτοι αύξηση 6,7%.