Ακίνητα: Τι αλλάζει με την ηλεκτρονική μεταβίβαση – Αντιδράσεις συμβολαιογράφων

 Την άντληση συνολικά δώδεκα δικαιολογητικών που χρειάζονται για τη μεταβίβαση ενός ακινήτου θα μπορούν να κάνουν ηλεκτρονικά οι συμβολαιογράφοι, κερδίζοντας έτσι πολύτιμο χρόνο ή τουλάχιστον αυτός είναι ο στόχος μέχρι τον προσεχή Νοέμβριο.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τον σχεδιασμό του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης προβλέπεται η δημιουργία ηλεκτρονικού φακέλου ακινήτου μέσω μιας νέας πλατφόρμας η οποία θα είναι προσβάσιμη από το gov.gr. Σε πρώτη φάση το σχέδιο μπαίνει σε πιλοτική εφαρμογή τουλάχιστον και στη συνέχεια η διαδικασία μεταβίβασης ακινήτου θα γίνεται χωρίς επισκέψεις σε δημόσιες υπηρεσίες και πολύμηνες αναμονές.

Μάλιστα, σύμφωνα με τον αρμόδιο υπουργό κ. Κυριάκο Πιερρακάκη, εφόσον το ακίνητο του ενδιαφερόμενου πολίτη είναι κτηματογραφημένο και τακτοποιημένο, θα μπορεί ο συμβολαιογράφος να αντλήσει όλα τα στοιχεία, τα έγγραφα τα οποία αφορούν το ακίνητο αυτόματα με μια πλατφόρμα που θα έχει μπροστά του.

«Αυτό είναι μια μεγάλη ποιοτική αλλαγή, το κάναμε μαζί με τους συμβολαιογράφους για να είναι χρηστικό και λειτουργικό».

Πιο αναλυτικά, τη νέα ψηφιακή πλατφόρμα που θέτει σε εφαρμογή η ΑΑΔΕ, οι συμβολαιογράφοι θα μπορούν να αντλήσουν ηλεκτρονικά, αρχικά 7-8 δικαιολογητικά και σταδιακά θα προστεθεί το σύνολο των απαιτούμενων εγγράφων. Στόχος, όπως αναφέρουν κυβερνητικοί παράγοντες, είναι η μεταβίβαση να ολοκληρώνεται το πολύ σε 2-3 ημέρες.

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό:

Δημιουργείται ηλεκτρονική πλατφόρμα υποστήριξης της διενέργειας εμπραγμάτων δικαιοπραξιών επί ακινήτων με την ονομασία «Ηλεκτρονικός Φάκελος Ακινήτου», που λειτουργεί μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr-ΕΨΠ) με σκοπό την απλούστευση και ψηφιοποίηση της διαδικασίας συλλογής δικαιολογητικών που απαιτούνται στη σύνταξη συμβολαιογραφικών εγγράφων για τη σύσταση, μετάθεση, αλλοίωση ή κατάργηση εμπράγματου δικαιώματος σε ακίνητο.

Η ηλεκτρονική πλατφόρμα διαλειτουργεί με πληροφοριακά συστήματα φορέων του Δημοσίου, όπως της ΑΑΔΕ, του e-ΕΦΚΑ, του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ) και του Κτηματολογίου, από τα οποία αντλεί πληροφορίες και έγγραφα.

Τα ενδιαφερόμενα μέρη και ο συμβολαιογράφος που συντάσσει τη σχετική πράξη εισέρχονται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα κατόπιν αυθεντικοποίησης με τη χρήση των κωδικών – διαπιστευτηρίων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης (TAXISnet), ή με τη χρήση των διαπιστευτηρίων του μητρώου συμβολαιογράφων, αντίστοιχα. Κατά την έκταση που αυτό προβλέπεται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, τα ενδιαφερόμενα μέρη και ο συμβολαιογράφος μπορούν, μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, να εξουσιοδοτούν αλλήλους για τη διενέργεια των παρεχόμενων από την ηλεκτρονική πλατφόρμα υπηρεσιών και την έκδοση των σχετικών πιστοποιητικών.

Ο εξουσιοδοτημένος συμβολαιογράφος μπορεί:

α) Να αιτείται την έκδοση ή την εξαγωγή εγγράφων ή την άντληση πληροφοριών από την ΑΑΔΕ, τον e-ΕΦΚΑ, το Ελληνικό Κτηματολόγιο, το Τεχνικό Επιμελητήριο.

β) Να αιτείται τη διόρθωση των παραπάνω εγγράφων ή πληροφοριών.

γ) Να αναρτά έγγραφα στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, όπου αυτά δεν είναι δυνατόν να εκδοθούν ή να εξαχθούν ηλεκτρονικά, υπέχοντας ευθύνη ως προς την ακρίβεια και την πληρότητα αυτών.

Τα έγγραφα που εκδίδονται ή εξάγονται από τους φορείς μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας επέχουν θέση πρωτοτύπου εγγράφου και προσαρτώνται στο συμβολαιογραφικό έγγραφο χωρίς άλλες διατυπώσεις.

Τι αλλάζει για ΤΑΠ και ΕΝΦΙΑ

Απλούστερες και με λιγότερη γραφειοκρατία θα γίνουν οι διαδικασίες για τη έκδοση της βεβαίωσης περί μη οφειλής Τέλους Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ) στη μεταβίβαση ακινήτων, χάρη στην τροπολογία που κατατέθηκε στο νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης.

Πλέον, για την έκδοση της βεβαίωσης ΤΑΠ οι δήμοι θα ζητούν από τους πολίτες μόνο τρία δικαιολογητικά, ενώ η βεβαίωση θα εκδίδεται εντός πέντε ημερών με βάση τα στοιχεία που τηρεί ηλεκτρονικά ο δήμος και θα ισχύει μέχρι το τέλος του έτους έκδοσής της.

Παράλληλα, αλλαγές στο πιστοποιητικό του ΕΝΦΙΑ για μεταβιβάσεις ακινήτων φέρνει η διάταξη του υπουργείου Οικονομικών που ενσωματώθηκε σε νομοσχέδιο του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.

Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις εάν η μεταβίβαση του ακινήτου γίνει μετά τη βεβαίωση του ΕΝΦΙΑ του τρέχοντος έτους, τότε ο φορολογούμενος θα πρέπει να εξοφλήσει και τον φόρο του τρέχοντος έτους, επιπλέον των προηγούμενων 5 ετών, όπως προβλεπόταν μέχρι τώρα.

Αποχή των συμβολαιογράφων από την πλατφόρμα «Ηλεκτρονικός Φάκελος Ακινήτου»

Την αντίθεσή τους στην πιλοτική λειτουργία της πλατφόρμας «Ηλεκτρονικός Φάκελος Ακινήτου» εξέφρασαν οι συμβολαιογράφοι κατά την γενική συνέλευση των μελών του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Αθηνών – Πειραιώς – Αιγαίου και Δωδεκανήσων.

Κατά την άποψή τους επιχειρείται η μεταφορά της έγχαρτης γραφειοκρατίας σε ηλεκτρονικό περιβάλλον, γεγονός που προσθέτει επί πλέον φροντίδες και ευθύνες σε ένα κλάδο που κυριολεκτικά στενάζει κάτω από το βάρος της συνεχιζόμενης πολυνομίας, της κακής νομοθέτησης και της έλλειψης μέτρων για την απλούστευση των διαδικασιών μεταβίβασης ακινήτων.