Στο χαμηλότερο σημείο η αγοραστική δύναμη – Δεύτερη φτωχότερη χώρα της ΕΕ η Ελλάδα

Παρά την αύξηση των εισοδημάτων τα τελευταία χρόνια, η πραγματικότητα για χιλιάδες ελληνικά νοικοκυριά παραμένει δύσκολη. Το υψηλό κόστος στέγασης, διατροφής και βασικών υπηρεσιών «ροκανίζει» την αγοραστική δύναμη, η οποία εξακολουθεί να υπολείπεται σημαντικά του ευρωπαϊκού μέσου όρου.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, η αγοραστική δύναμη των Ελλήνων το 2024 ήταν 30% χαμηλότερη από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τοποθετώντας τη χώρα στην προτελευταία θέση της σχετικής κατάταξης — λίγο πριν από τη Βουλγαρία. Αντίστοιχα, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ παραμένει σε χαμηλά επίπεδα, καθώς μόνο δέκα χώρες της ΕΕ-27 ξεπερνούν τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, με το Λουξεμβούργο να κρατά σταθερά την πρώτη θέση.

Μακρύς δρόμος για τη σύγκλιση

Η Ελλάδα έχει ακόμη πολύ δρόμο μπροστά της για να πλησιάσει τα ευρωπαϊκά επίπεδα αγοραστικής δύναμης. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι η πλήρης σύγκλιση θα απαιτήσει πάνω από 10 χρόνια, ίσως και μία 15ετία, υπό την προϋπόθεση ότι η οικονομία θα καταγράφει ρυθμούς ανάπτυξης άνω του 2% και θα σημειώνεται σταθερή βελτίωση της παραγωγικότητας.

«Για να φτάσουμε τον μέσο όρο αγοραστικής δύναμης της ΕΕ, απαιτούνται ακόμα πολλά βήματα και πολλά χρόνια», δήλωσε ο συντονιστής του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, καθηγητής Γιάννης Τσουκαλάς. Όπως σημείωσε, «προς το παρόν έχουμε καλύψει τα μισά του δρόμου – ίσως και λιγότερο – για να επανέλθει η αγοραστική δύναμη εκεί που ήταν προ κρίσης, στο 80%-85% του μέσου όρου της ΕΕ».

Ο ίδιος τόνισε ότι η σύγκλιση θα εξαρτηθεί από την ενίσχυση της παραγωγικότητας, η οποία σήμερα αυξάνεται μόλις κατά 1%-1,5% ετησίως, καθώς και από την προσέλκυση επενδύσεων και την ενίσχυση της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας. «Είναι ένα διαρκές στοίχημα και πρέπει να παραμείνουμε προσηλωμένοι στο να το κερδίσουμε», υπογράμμισε.

Από το 94% στο 70%

Η πορεία της αγοραστικής δύναμης στην Ελλάδα αποτυπώνει το μέγεθος της πρόκλησης. Το 2008, πριν από την οικονομική κρίση, η αγοραστική δύναμη του μέσου Έλληνα αντιστοιχούσε στο 94% του μέσου Ευρωπαίου. Ωστόσο, μετά τα μνημόνια, κατέρρευσε: στο 71% το 2012, στο 68% το 2016 και στο 70% το 2024.

Μετά το 2027… τα δύσκολα

Η κυβέρνηση προβλέπει για το 2026 ανάπτυξη 2,4%, ενώ η Κομισιόν εκτιμά 2,2%, η Τράπεζα της Ελλάδος 1,9% και το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο 2,3%. Ωστόσο, τα δύσκολα ενδέχεται να ξεκινήσουν από το 2027 και μετά, όταν θα έχει ολοκληρωθεί η χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο σήμερα συμβάλλει σημαντικά στην ενίσχυση του ΑΕΠ.

Η επόμενη δεκαετία, λοιπόν, θα αποτελέσει περίοδο κρίσιμων αποφάσεων για την ελληνική οικονομία — και για το εάν η χώρα θα μπορέσει να καλύψει το χαμένο έδαφος έναντι των εταίρων της στην Ευρώπη.